กาลครั้งนานมาแล้ว โลกทัศน์ที่บิดเบี้ยวของบัณฑิตศึกษาได้เกิดขึ้นในประเทศไทย

กาลครั้งนานมาแล้ว โลกทัศน์ที่บิดเบี้ยวของบัณฑิตศึกษาได้เกิดขึ้นในประเทศไทย

ในบางสังคม การคาดเข็มขัดนิรภัย เป็นกริยาปกติ ที่ไม่มีใครตั้งคำถาม แต่สำหรับบางสังคม   สิ่งปกติเช่นนี้  กลับถูกตั้งคำถามครั้งแล้วครั้งเล่า และสุดท้ายสังคมก็เห็นมันเป็นเพียงทางเลือกในการปฏิบัติ (ซึ่งบางครั้งทางที่ดี ก็ ไม่เคยถูกเลือก)

ผมกำลังสงสัยว่าที่ผ่านมา (อาจจะนานมากแล้ว) หลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาที่มีวิทยานิพนธ์เป็นเป้าหมายสุดท้ายของการเรียนรู้   กำลังทำให้สิ่งปกติธรรมดา กลายเป็นสิ่งที่ผิดปกติ  ใช่หรือเปล่า

ซึ่งไม่ว่าจะมองหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาในมุมมองของผลผลิตหรือกระบวนการ ผมเชื่อว่ากระบวนการเรียนรู้ของนักศึกษาไม่ควรสิ้นสุดที่วิทยานิพนธ์ – “มันน่าจะมีอะไรที่มากกว่านั้น”

ในแง่ของผลผลิต – วิทยานิพนธ์ น่าจะเทียบได้กับรายงานการวิจัยเล่มหนึ่ง ซึ่งทำหน้าที่บอกเล่าเรื่องราวที่นักวิจัยคนหนึ่งได้ใช้ความพยายามเพื่อค้นให้พบสิ่งที่ “ใหม่” และ “สำคัญ”

ในแง่ของกระบวนการ – วิทยานิพนธ์ คือ ความพยายามหนึ่งในการตั้งคำถาม หาคำตอบ และอธิบายเรื่องราวอย่างเป็นวิทยาศาสตร์

สิ่งสำคัญของการเรียนรู้ในระดับบัณฑิตศึกษา คือ  นักศึกษาได้รับการฝึกฝนและเรียนรู้ทุกขั้นตอนสำคัญของกระบวนการ “สร้างสม” องค์ความรู้ ตั้งแต่ตั้งคำถาม จนกระทั่ง…กระจายคำตอบที่ได้สู่สังคม

จากข้อเสนอดังกล่าว  การเขียนบทความทางวิชาการเพื่อตีพิมพ์  ก็น่าจะเป็นเพียงขั้นตอนปกติขั้นตอนหนึ่งของการทำงานวิจัยเท่านั้น ไม่ได้มีอะไรพิเศษเลย และ…เมื่อหันกลับมามอง “งาน” ของนักวิชาการอย่างเราๆ   คำตอบน่าชัดเจนขึ้นครับ

 ใช่หรือที่  “รายงานการวิจัย” คือ เป้าหมายของความพยายามทั้งหมดทั้งเพ

ดังนั้น….ถ้าเราไม่สร้างกระบวนการเรียนรู้ดังกล่าวให้กับนักศึกษา   ก็เท่ากับว่า เรากำลังสร้างโลกทัศน์ที่บิดเบี้ยวให้กับพวกเขา  ซึ่งสุดท้ายนำไปสู่การตั้งคำถามแปลกๆ ที่เราเองก็ไม่อยากจะตอบ

ปล. ไม่ต้องตามหาโลกทัศน์ที่ว่านะครับ ตอนนี้มันน่าจะถูกทำให้หายไปแล้ว (มั้ง)