ดัชนีวัดสุขภาพชุมชนวิจัย

วันนี้ผมจะนำประสบการณ์ในการเป็นวิทยากรที่ปรึกษาการวางแผนยุทธศาสตร์คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ เขตการศึกษาสุราษฎร์ธานีมาเล่าให้ฟังครับ

จริงๆ แล้วผมได้รับประสบการที่น่าประทับใจหลายอย่างทีเดียวครับ ในช่วงที่พวกเราได้ทำ Workshops ด้วยกัน

ที่ประทับใจเป็นพิเศษ คือ ตลอดทั้งสองเดือนที่เราได้ร่วมทำงานด้วยกัน นอกจากบุคลากรทุกคน จะเข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการในช่วงเย็น สัปดาห์ละสองถึงสามครั้ง แล้ว ผู้บริหารทุกคนก็ได้มีส่วนร่วมอย่างพร้อมหน้าพร้อมตา…ไม่ใช่เฉพาะวันเปิดและวันปิดงาน

ครับ…ทุกคนทำงานด้วยใจ  ใจที่มุ่งหวังอยากเห็น “บ้าน” ของตนพัฒนาไปในแนวทางที่ดีขึ้น

หมายคนอาจจะสงสัยว่าทำไม การวางแผนยุทธศาสตร์ของพวกเราจึงใช้เวลานานมาก ถึงสองดือน

คำตอบคือ…คงจะไม่นานขนาดนี้ครับ ถ้าเป้าหมายหลัก คือ การได้มาซึ่งแผนยุทธศาสตร์เพียงอย่างเดียว แต่ที่นานขนาดนี้ เป็นเพราะ เราใช้กระบวนการวางแผนยุทธศาสตร์เป็นกระบวนการเรียนรู้ร่วมกัน ถึง ทิศทาง ความมุ่งหวัง เป้าหมาย กลยุทธ์ และเนื้องาน ที่เราจะต้องทำ งานนี้ ผลลัพธ์จึงไม่ใช่ได้แค่ “แผน” ครับ ยังได้ “ใจที่รวมกันเป็นหนึ่ง” ด้วย

ถ้าปราศจากสิ่งเหล่านี้แล้ว…ผมคิดว่า คงจะยากครับ ที่จะ “เริ่ม”

-------------------------------------------

ณ วันนั้นเราพยายามจะกำหนดเป้าหมายการพัฒนาคณะ โดยมีเป้าหมายระยะยาวเป้าหมายหนึ่ง คือ คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ เป็นคณะที่บุคลากร Active ที่จะทำงานวิจัย

และเมื่อได้เป้าแล้ว….ประเด็นถัดมา คือ แล้วจะชี้วัดความสำเร็จของเป้าหมายดังกล่าวได้อย่างไร

ตัวชี้วัดเดิมๆ ที่ใช้อยู่ ก็เป็นตัวชี้วัด “ผลลัพธ์” ที่สุดปลายอุโมงค์ จะรู้อีกทีก็ต่อเมื่อมีผลงานออกมาแล้ว

เรารู้สึกกันว่า “มันจะมีประโยชน์อะไรที่จะวัดเฉพาะสิ่งที่ ผ่านไปแล้ว”

เราน่าจะกำหนดตัวชี้วัดกันใหม่ ที่สามารถบ่งชี้ให้เห็นสถานภาพปัจจุบันของเราได้มากที่สุด สภาพปัจจุบันที่สามารถเป็นได้ทั้งกระจกส่องสะท้อนให้เห็นความสำเร็จของความพยายามในอดีต และ เป็นทั้ง คู่มือ ลายแทงเพื่อเดินไปสู่อนาคต

โดยสรุป…โจทย์ คือ เราต้องหาตัวชี้วัดที่สามารถทำให้เห็นภาพรวมของการ Active งานวิจัยของบุคลากรทั้งคณะ และต้องสามารถนำเสนอในรูปแบบที่ง่ายต่อความเข้าใจและส่งผลกระทบทางจิตวิทยาของผู้มีส่วนได้เสีย

ในเวลาที่จำกัด…โจทย์นี้แสนจะยากครับ

ผลของความพยายาม…เราได้ ดัชนีวัดความก้าวหน้าของการทำงานวิจัย   (Research Progression Index) (.doc) ซึ่งช่วยทำให้สามารถมองเห็นภาพรวมของความกระตือรือร้นในการทำงานวิจัยระดับคณะ

น่าจะเรียกได้ว่าเป็นดัชนีวัดสุขภาพของชุมชนวิจัย ซึ่งถ้าตัวเลขมีค่าสูงขึ้นแสดงว่าเรากำลังจะก้าวสู่การเป็นชุมชนวิจัยที่มีสุขภาพแข็งแรง

…ก็เป็นเพียงแต่หนึ่งแนวคิดครับ

เราพยายามกันเหลือเกินเพื่อไปให้ถึงการเป็นสู่ชุมชนวิจัยสุขภาพดี…นี่เป็นความพยายามหนึ่งครับ

บางทีมันอาจจะไม่ใช่ทางออกที่หลายคนกำลังตามหาอยู่ แต่ผมหวังว่า  สำหรับใครบางคน  มันอาจจะเป็นจุดเริ่มต้นของการตั้งคำถาม “ใหม่”ซึ่งจะสามารถนำไปยังทางออกที่ต้องการได้