search engine กับ web 3.0

ในอนาคต มีคนพยายามเดากันว่า web 3.0 จะออกหัวออกก้อยยังไง

รูปแบบที่คนนิยมเชื่อกันมาก คือ มีความแสนรู้ที่คล้ายคน คือ ถามอะไร ก็ตอบได้

แม้ตอนนี้ ยังไม่มี web 3.0 ออกมาเป็นเรื่องเป็นราว แต่เราก็พอจะลิ้มลอง web 3.0 คำเล็ก ๆ ไปก่อนได้ เป็นน้ำจิ้ม

ตัวอย่างเช่น อับดุล

อับดุล เป็นระบบปัญญาประดิษฐ์ที่เนคเทคทำให้เรา add MSN เข้าไปเป็นคู่สนทนา ซึ่งเก่งเป็นบางเรื่อง คิกขุอาโนเนะในหลาย ๆ เรื่อง

หัวใจของอับดุลคือการตีความภาษาธรรมชาติ แล้วรู้ว่ากำลังเกี่ยวกับเรื่องอะไร แล้วไปใช้ระบบต่อเชื่อมกับ search engine ให้ดึงค้นข้อมูลให้ โดยเราไม่ต้องเข้า search engine เอง

ดังนั้น อับดุล จึงเป็นผู้ช่วยอย่างง่าย ที่ดูดวงได้ ดูหุ้นได้ ดูค่าเงินได้ และคงดูอะไรได้อีกหลายอย่าง (ยกเว้นดูตัว กับ ดูใจ)

ตัวขับเคลื่อนจริง ๆ ของผู้ช่วยแสนรู้ คือ ระบบที่ตีความภาษาธรรมชาติได้ แล้วไปเชื่อมต่อค้น search engine ให้

ดังนั้น ระบบเบื้องหลัง web 3.0 ในอนาคต จึงอาจต้องผูกติดกับ search engine มาก เพราะต้องการความฉลาด แสนรู้ ซึ่ง search engine เอง ก็ให้ได้ในส่วนความแสนรู้

แต่ตั้งแต่มี google ปรากฎว่า search engine ตัวอื่น ถูกเบียดหายไปจนบางทีชวนให้เรารู้สึกว่า โลกนี้ มี search engine อยู่ตัวเดียว ทั้งที่ตัวอื่น อย่างเช่น yahoo เอง ก็ปรับปรุงคุณภาพของการค้นให้เก่งขึ้นมากก็ตาม

จริง ๆ แล้ว มี search engine หน้าใหม่หลายตัว ที่มีเค้าว่า จะวิวัฒน์ไปเป็น web 3.0 ในอนาคตได้ แม้เราจะยังไม่รู้แน่ว่า เป็นตัวไหน

เช่น  www.powerset.com

เว็บนี้ เป็น search engine ที่รับคำถามภาษาธรรมชาติได้ (เหมือนเราถามด้วยภาษาในชีวิตประจำวัน - แต่ในที่นี้ ยังต้องใช้ภาษาอังกฤษ) แล้วเลือกไปค้นแต่จาก wikipedia มาตอบเพียงแหล่งเดียว

ผลคือ จะเป็นการตอบที่ดูดีทางวิชาการพอสมควร เพราะเราไม่ต้องปวดหัวว่าจะค้นจากไหน เพราะวิกิพีเดีย ก็เป็นสารานุกรมที่ใหญ่มาก ๆ อยู่แล้ว ค้นแต่ในวิกิอย่างเดียว ก็มักจะโอเค คือ ถ้าเจอ ก็มีเนื้อหาหนัก ๆ ให้อ่านได้เลย

ศักยภาพของระบบนี้คือ ในวันหนึ่งข้างหน้า หากขยายออกไปให้ค้นจากแหล่งอื่นได้ด้วย  จะทำได้มากกว่าที่เป็นอีกสักเท่าใด ?

เช่น หากขอบข่ายการค้น กว้างกว่านี้ (เช่น ชี้ไปที่งานวิจัยที่ตีพิมพ์ดังที่มีบริการใน http://www.pepesearch.com/) หรือรวมเอา content ใน open access journal ที่มีใน medline ระบบลักษณะนี้ จะเป็นผู้ช่วยทางวิชาการได้อย่างน่าทึ่ง

แต่ search engine ไม่้จำเป็นต้องเป็นอย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบันเสมอไป มีตัวที่ใช้ทำหน้าที่แบบ text navigation ที่พาเรากระโดดไปตามหมวดหมู่ต่าง ๆ ก็มี (จำ web ไม่ได้ เคยลองเข้าไปดูทีนึง แต่รู้สึกว่าช้า และยังค้นไม่กว้างนัก แต่วิธีการจูงเรากระโดดไปตามหมวดหมู่เอกสารต่าง ๆ จะเป็นวิธีที่น่าตื่นเต้น เพราะเท่ากับเราไม่ต้องผูกติดกับสูตรตายตัวของ search engine อย่างที่เคยเป็นมาอีก)